آیا اوباما عراق را تسلیم ایران خواهد کرد؟

بعد از سقوط رژیم بعث توسط نیروهای همپیمان و در رأس آنان آمریکا، عراق وارد مرحله ی تازه ای بنام دموکراسی و نظامی فدرال شد.  

در طی این چند سال کشمکشی در بین دو جناح مذهبی شیعه و سنی ظهور و بە تصفیه حسابهای خونینی نیز مبدل شد.

در عراق غرق در سیستم دیکتاتوری، بجای آنکه مردمان آن نفس راحتی کشیده و لذت آزادی در سیستمی دموکراتیک را لمس نمایند، با مشکلات ناشی از رقابتهای سران دو فرقه ی شیعه و سنی مواڤه شدند و این توده های مردم بودند که طعم انتقامهای خونین جنگ بین شیعه و سنی را چشیدند و قربانی امیال رهبران این دوفرقه مذهبی شدند.

بعد از خروج نیروهای همپیمان و در پی آن خروج نیروهای نظامی آمریکا، بیشتر سیاسیون بر این نظر متفق شدند که آمریکا عراق را در قبال امتیازی برای ایران بجای گذاشت.

بحث بر سر این نیست که چنین نظراتی درست یا اشتباه هستند، بلکه موضوع را از زاویه دیگری باید نگاه کرد. 

بستری مناسب در عراق برای ایران وجود داشته و دارد. این بستر نیز به داشتن فکری مشترک و دارای مذهبی مشترک در بین سران عراق و رژیم ایران بر میگردد. پس اگر از این منظر بدین مسئله نگاهی شود، شاید بتوان تحلیلی بهتر نسبت به مداخله ی ایران در عراق را ارائه داد.

داشتن ایدئولوژی مشترک مذهبی، همچون بعدی استراتژیک در بین سران ایران و حاکمان کنونی شیعه در عراق می باشد. پس در روندی که خارج از مباحث سیاسی، استراتژی بعنوان مذهب مشترک جایگزین تمامی نوع نگرشها به روند سیاسی در دستور قرار گیرد، نتیجه ی آن کاملاً مشخص است و می توان بیان داشت: نسخه ی پیچیده شده‌ی سیاسی، کاملاً بر اساس تأمین منافع استراتژیک دو طرف می باشد.

با شدت گرفتن جریان افراطی تندرو اسلامی همچون داعش و به غنیمت شمردن فرصت از سوی این گروه تندرو در جریان نارضایتیهای اهل تسنن از دولت قبلی شیعه (گو اینکه مأمور و معذور بودند تا چنین جریانی را پیش آورند)، بهانه ای مشروع تر از هر زمان دیگر براساس دفاع از اماکن مقدس عتبات عالیات و دفاع از مردم عراق، پای سران امنیتی و نیروهای سپاه قدس ایران را با تمام قوا در عراق و اینبار به شیوه ی علنی باز کرد.

در جریان حضور همپیمانان در عراق برای مقابله با داعش، ایران و آمریکا بطوری طبیعی در جبهه ای مشترک علیه داعش قرار گرفتند. هر چند بارها سران سیاسی دو طرف هرگونه همکاری با همدیگر را رد کردند، ولی انکار این موضوع که در جبهه ی مشترک و با هدفی واحد علیه داعش می جنگند، خارج از عرف سیاسی و منطق متعلق بدان می باشد.

در مرحله‌ی کنونی، دولت عراق وارد بازی دیگری با کارگردانی ایران شد. می‌بینیم ابتدا در مورد تجهیز و آموزش ارتش عراق مباحث عنوان شدە و افکار جهت دهی می گردد. در پی آن نیز وارد عمل شدن و بستن قرارداد نظامی با مستشاران سپاه پاسداران صورت می گیرد!. در اینجا واضح است که آمریکا(هرچند هزینه های گزافی در عراق پرداخت) یک قدم از ایران در مسائل عراق عقب می باشد.

در پی بستن قرارداد نظامی دولت عبادی با ایران، آمریکا نیز بیکار ننشست و دوباره وارد میدان شد.

جان کری وزیر امورخارجه آمریکا صراحتاً بیان میدارد: پس از اعزام نیروی نظامی به عراق، باید دولت عراق حد و مرزی برای رفت و آمدهای نیروهای سپاه در عراق ایجاد کند.

در اینجا دیگر واضح است که سپاه نقش بسزایی در کنترل عراق همراه با سازمانهای ساخته شده اش همچون سپاه بدر در سرنوشت سیاسی عراق دارد.

سیاست نرمش در برابر ایران از سوی آمریکا به مذاکرات هسته ای و همپیمانان ایران همچون روسیه و چین بر می گردد. از سوی دیگر نیز در درازای دو دوره ریاست جمهوری اوباما، سیاست شفاف و قاطعی از سوی دولت اوباما در باب سیاست خارجی در مقابله با ایران و دخالتهای بی حصر و حد رهبران آن در روند سیاسی و طیف بندی خاورمیانه مشاهده نمی گردد. تنها در برخی موارد سیاست تحریمی در پیش گرفت که آنهم در جریان مذاکرات هسته ای، دچار فراز و نشیبهایی شد.

اکنون با روند جدیدی که با ظهور داعش در خاورمیانه و اشغال چندین استان در عراق و سوریه از سوی این نیروی اسلامی پیش آمد، بسیاری از دشمنان به دوستانی تبدیل و خواسته و ناخواسته در پاراللی قرار گرفته اند که هرکدام با نگرشهای مختلفی در پی بهره برداری یا دفاع از منافع خود هستند. 

هر چند اوباما بعنوان رئیس جمهوری که در نیمه های دور دوم ریاست جمهوریش بسر میبرد و جمهوری خواهان علناً در انتخابات بیشتر کرسیها را در کنگره تصاحب کرده اند، رویکردی متفاوت تر نسبت به رئیس جمهور دموکرات ایالت متحده خواهند داشت و نظرهای متفاوت تری نسبت به مواضع آمریکا در برابر ایران دارند.

آمریکا بر خلاف هیاهوی رسانه‌ای، مقوله‌ای سیاسی که بیشتر متمایل به موضعی چند جانبه با حفظ منافع را در پیش گرفته است. آمریکا با متدی پراگماتیک به مقوله‌ی ایران از جوانب مختلف می پردازد و هیچ وقت تحمل نخواهد کرد، دولت شیعه‌ی عراق محاسباتش را در عراق و منطقه با داشتن استراتژی مشترکی مذهبی که با ایران دارد را به خطر اندازد.