شوڕش شاواز: ماوه‌ێگه له سه‌ر یه هویره‌و که‌م ک ئیمه‌ی کورد وه‌ختی ئویشیمن: باکوور– باشوور – رووژهه‌ڵات و خوه‌رئاوای(باشوور بویچگ) کوردستان یا باس له زووانێگ یه‌که‌و‌گرتگ که‌یمن، له سه‌ر چ بنه‌ما و ئه‌ساسێگ زانستی و زانایانه یه وه زووان تیه‌ریمن!؟.
چه‌ن رووژ له یه‌ووه‌ر له بوونه‌‌ی یاد ١١٣ ساڵه‌ی رووژنامه‌وانی کوردی، منیش چوی یه‌ی تاکه کوردێگ به‌شداری کردم. ئه‌وه‌گ له سه‌ر زووان کوردی سمینار دا، وه پێ ئویشن دکتور وه له زانینگای زووان ئه‌وه‌یش له به‌ش زووان کوردی هه‌م دهرس ده‌ێد و هه‌میش وه‌ڕیه‌ووه‌ر ئه‌وریشه‌سه، باس هاورده بان زووان یه‌کگرتگ و ئستاندارد!. له راسی بتواین فره ته‌ڵا و په‌ڵا کرد و که‌فته ناو گرده چویچانێگ ک خوه‌یشێ نه‌تویه‌نس له ناوێ ده‌رچوود. بڕێگ له ئاماده‌بویه‌یل له‌ی ساڵیاده، ئه‌را یه‌گ خه‌جاڵه‌ته‌و نه‌ود، ره‌سینه هانای و له‌و خه‌ڕگ که‌نه‌گ خوه‌ی ئه‌را خوێ که‌نی نجای دان تا خجاڵه‌ته‌و نه‌ود!.
ئینگه منیش یه کردمه‌ی ده‌سپێچگێگ تا له سه‌ر ئه‌ی دو خاڵه که‌مێگ وڕ بیه‌م و سه‌ر بارمه ژان.
یه‌کم له سه‌ر ئه‌ی سویک دانانه وه کوردسان، بیلا من یا هه‌ر که‌سێگ تره‌ک بوود، وه‌ختێ وه ئه‌ساس زانست جۆگرافی چه‌و له هه‌ر شوونێگ له‌ی زه‌ویه بکریه‌ێد، بایه‌د ماڵوه‌نێگ بنه‌یگ یا مه‌رکه‌زێگ بوود تا وه ئه‌ساس ئه‌وه باڵ چه‌پ و راس و بان و خوارێ دیاری بکه‌ید. ئه‌را نموونه وه‌ختێگ ئویشن ته‌یران که مه‌ر‌که‌ز ئیرانه وه ئه‌ساس ته‌ێران، باڵه‌یل وڵات ئیران هساو کریه‌ید و یه یاساێگه ئه‌را ته‌مامی وڵاته‌یل و له سه‌ر یه‌یشه وه‌ڕیه‌و چن. ئینگه ئیمه کورده‌یل، چوی فره چێشت تره‌ک یه‌شه، بێ ئه‌وه‌گ هویر زانینێگ هه‌ر چه‌ن فره سه‌ره‌تاییش بوود، هه‌ر چێ باێده ده‌ممان گلیه‌و نیه‌یمن و ئه‌را خوه‌مان تیه‌ریه‌مه زووان و ئمجا وه‌ختێگ له ده‌یشته‌و به‌رواردمان گرن وه پیمان خه‌نن و ئه‌و وه‌خته‌سه ک که‌سانێگ وه ئیمه ئویشن کورد ئستراژیسیه‌ن یا تئۆریسیه‌ن نه‌ێرێد!.
ئمجا ئه‌را نموونه‌یش بویه، له چه‌و زانسته‌و چه‌و له‌ی مه‌سه‌له نه‌کریاس و دوینیمن ته‌نانه‌ت له ناو گورانییه‌یل کوردی ئیمه ڕه‌نگه‌و دایه وه جوورێگ سه‌ر له ئایه‌م شێونن که نیه‌زانید چوی باوه‌ڕ بکه‌ید و چوی هویره‌و بکه‌ێد!؟. بڕیگ له لیان ئویشن ئامه‌د(دیابه‌کر) پایته‌خته، بڕ تره‌کیش هه‌ولێر، سلێمانی و قامشلویش کردنه‌سه پایته‌خت و دیار نیه مه‌رکه‌زها له کوو و ئه‌ساس ئه‌ی بان و خواره‌و چه‌پ و راس دانان کوردسانه چوی بایه‌د بخریه‌ید له یه‌ک!؟.
له‌ی باوه‌ته تویه‌نم یه بویشم، ئیمه‌ی کورد هێمان هایمنه سه‌رده‌مێگ کۆمار مه‌هاباد(ئه‌ڵبه‌ت له باوه‌ت زانسته‌و له‌یوا ئویشم) دامه‌زریا ک تواسن ناوێ ئه‌را ئه‌و له‌شکره‌گ دروس بکه‌ن و له وه‌رده‌م پێشه‌وای نه‌مرو بڕێگ تره‌ک له سه‌ران و سه‌رداڵه‌یل کورد ک پسا چک وفکیان له سه‌ر یه بوی ناو ئه‌ی له‌شکه‌ره بنه‌نه چه؟ ک وه ئه‌ساس ئه‌وه‌گ له مێژوو هاتیه ک ئویشن ڕێچه‌رمگ چای ڕشنێگ بویه له شه‌ور و به‌ین سه‌رداڵه‌یل بویه‌سه و که‌ێده‌و جوواو ئه‌گه‌ر ئجازه به‌ینه پیم منیش چێشتێگ بویشم و پێشه‌وایش ئویشێ برا تونیش مه‌گه‌ر کوردێگ نید؟ فه‌رموو تونیش چێشتێگ بویش و ڕێچه‌رمگیش ئویشێگ: برا ناو ئه‌ی هێزه بنه‌ن پێشمه‌رگه‌و له‌یوا ناو پێشمه‌رگه نریه‌یده بان له‌شکه‌ر کورد و تا ئمڕوویش هه مه‌نیه‌سه و واژه‌ێگ فره پیرۆزیشه ئه‌را گێشتمان.
وه‌لی ئه‌وسا و ئینگه‌یش هه‌ر نیه‌ود وه‌و چه‌وه ته‌ماشا بکه‌یمن و هه‌ر بێ سه‌وادێگ هه‌ر چێ وه‌ت، بێ ئه‌وه‌گ له مانای بڕه‌سیمه‌و بکه‌یمه‌ی فه‌رهه‌نگ باوێگ له ناو مه‌ردم کورد و بویمنه مایه‌ی خه‌نین ئه‌را لایه‌نه‌یل تره‌ک یا نه‌ته‌وه‌یل و ...تد.
ئه‌را یه‌یشه‌گ ئه‌ی بان و خوار دانانه و چه‌پ و راس کوردسانه راسه‌و بوود، بایه‌د یه‌کم مه‌ڵوه‌ندێگ ئه‌رای ئه‌ڵوژنیمن و وه ئه‌ساس ئه‌و مه‌رکه‌زه، بان و خوار و راس و چه‌پێ دیاری بکه‌یمن. یه له بووت جۆگرافیه‌و، له باوه‌ت سیاسیشه‌و، گومان بکه‌م ئه‌زموون هه‌رێم کوردسان ئه‌را گێشتمان ده‌رسه‌یل خاسێگ وه‌ل خوه‌یا داشتوود و هه ئه‌و جووره‌گ ناوێ ها وه‌ل خوه‌یا له‌ی ئه‌زموونه دهرس بگریمن و ئهوانهگ هانه ناو باس سیاسه‌ت و کوردایه‌تی له یه بڕه‌سنه‌و و ئیمه‌ی کورد(ئه‌گه‌ر ته‌نیا باس چوارپارچه‌گه‌ێ بکه‌یم) له ناو جۆگرافیای سیاسی چوار وڵات ژیه‌یم و هه‌ر چواریان وه‌ل یه‌کا شه‌و و رووژ جیاوازن( له باوه‌ت ده‌سڵات سیاسی و کۆلتووریه‌و جه‌مگاییش). ئیمه‌ی کورد له ناو هه‌ر کامیان هه‌یمن، وه مه‌مه‌ر یه‌گ هاوژیانێگ وه‌لیان داشتیمه و له بانمان حوکمرانیش کردنه، بڕیگ ک چه بویشم فره‌ی له‌و فه‌رهه‌نگ سه‌رده‌سته گرتیمه‌سه‌و خومان و وه‌ل پارچه‌یل تر کوردسان، جیاوازی شه‌و و رووژێگ له بووت فه‌رهه‌نگ و ئادابه‌و که‌فتیه‌سه به‌ینمان. له ئاست جیهانیش له دونیای سیاسه‌تیش خوو دیاره، هایمنه چ هاڵێگ!. ئه‌را یه‌گ خاس ئه‌ی باسه جی خوه‌ی بگرێد، ئه‌گه‌ر وه ئه‌ساس ئه‌و شوئاره‌یله‌گ، پارته‌یل ئیمه(له چوارپارچه‌ی کوردسان) ده‌ن و له کۆنگره‌یل خوه‌یان بی ئه‌یلاو ئه‌ولا، به‌رنامه‌ی ئه‌رای دانه‌ن و خه‌نه‌ی ده‌نگدان، دوینیمن به‌رنامه‌یگ تایبه‌ت وه‌ل ئه‌و وڵاته‌گ هانه ناوێ ئه‌را خوه‌یان دانانه. ئینگه مه‌خله‌ز بایمنه‌و سه‌ر یه‌گ له یه‌کێگ له به‌شه‌یل تره‌ک کوردسان، جوی یه‌گ له وڵات عه‌راق هاته‌دی، هه‌رێمگ تره‌ک نیمه فدره دروس بکریه‌ید و له چوارچوو ئه‌و وڵاته دگان وه حه‌قه‌یل کوردا بنریه‌ید، ئمجا پرس ها له‌یره ک ئایا ئه‌و چیشته‌گ له ناو ده‌ستوور ئه‌و وڵاته ئه‌را کورد دانریه‌ید، کام پارت و کام توانا تویه‌نێد له لێ بپه‌ڕێده‌و وه مه‌یل و که‌یف خوه‌ی ره‌فتار وه‌ل ده‌ستوورا بکه‌ێد!؟. یه یه‌ی باڵێ، باڵ تره‌کیش هه بنه‌یمه یه‌گ پارچه‌ی کوردسان ئازاد بویه وبویه‌سه ده‌وڵه‌تێگ، ئمجا هه‌ر ئه‌و جووره‌گ دوینیمن، وه‌ختێگ وڵاته‌یل تره‌ک وه یه تاوانبار کریه‌ن که ده‌س دانه له کاروبار خۆزماڵی وڵاتێگ و هان مه‌ردمه‌گه‌ی دانه یا... چ جوواێگ دیریمن؟ ئایا سیاسه‌ت و ده‌ستوورێگ یا هه‌تا پرۆتۆکۆلێگ( جوی پرۆتۆکۆل ده‌وڵه‌ت ناوه‌ندی عراق وهه‌رێم کوردسان) وه پێ دگان دانریه‌ید یانه قه‌بوول که‌ێد؟ یا وه چێشت تره‌ک ئاماژه بکه‌یمن گێشت ئیمه‌ی کورد وه تایبه‌ت وانه‌گ هانه ناو کار سیاسه‌ت خاس نوام چامسکی ناسیمن و تا حه‌دێگیش قه‌بوولیشێ دیریمن. چه‌ن رووژ له یه وه‌ر مه‌قاڵه‌یگ له نیۆیۆرک تایمز نویساوید و له مه‌قاڵه‌گه وه یه ئشاره که‌ێد ک ئامریکا و ئنگلیس له‌هاڵ و بارودوخ ناوچه‌ی خوه‌رهه‌ڵاته فره نگه‌رانن و له په‌یڕه‌وکه‌ره‌یل سیاسه‌ت ناسیۆنالیزم(سیاسی و نه‌ته‌وه‌یی) ترس گه‌ورای دێرن!. خوو وه‌ی هاڵه‌و، ئیمه نه سیاسه‌ت جیهانی و نه سیاسه‌ت ناوچه‌گه وه‌لمان سازێ، کووک نیه و چوی یه منێد ک که‌فتویمنه ناوه‌ین له‌قه‌ی ئه‌سب و شوتور، وه‌یش وه ئه‌و لاوازی و کزیه‌گ دیریمن چوی توایمن و چ توانای هێز بگریمن تا ته‌مام سیاسه‌ت دونیا ئه‌ڵگردنیمن و ئه‌وه‌گ خوه‌مان هویر وه پێ که‌یمن به‌خه‌یمه‌ی ده‌س خوه‌مان!؟. خو یه دیاره ک ئه‌ی کاره فره زامه‌ته، وه‌ی مه‌مه‌ره‌گ ناوچه‌ی خوه‌رهه‌ڵات وه تایبه‌ت ئه‌و وڵاته‌یل سیاسیه‌گ هایمنه ناویان، چێشتێگ وه ناو وزه‌ی نه‌فت هاله‌ده‌سیان و له‌یوا چنگ نانه‌سه قوڕگ دونیا و له‌ی دونیای دویه‌که و ئمڕووه‌گ ئه‌ی وزه هاتیه‌سه‌دی له‌ی ناوچه خاس زانیمن ک ئه‌را ره‌سین وه‌ی وزه چه کریاس و چه مه‌نیه بکریه‌ێد!. ئینگه وه‌ی هاڵه‌و وه زووان هاوردن ئه‌ی جووره دروشمێگ، چه‌نێگ ئیمه له سیاسه‌ت دونیا دویره‌و خه‌ێد یاهه داقورتنێگمان؟. ئایا وڵاته‌یل خوه‌رئاوا ده‌س له به‌رژه‌وه‌ندی خوه‌یان یا خاستر بویشمن له‌ی وزه ده‌س کیشن ئه‌وه‌یش له‌ی دونیا ئمڕووه‌گ ئکۆنۆمی وه ته‌مامی سیاسیه و چوی به‌ن سیه‌وبازێگ په‌ێچیانه‌سه یه‌کا و گه‌وراترین کێشه‌ی دونیا ئینگه‌یشه هه‌ر یه‌سه!؟.
ئینگه ئه‌را ره‌سین وه ئامانج نه‌ته‌وه‌گه‌مان له هه‌ر به‌شێگ، بایه‌د ته‌مامی ئه‌ی متۆده‌یل سیاسیه وه ئه‌ساس ئه‌وه‌گ ها له دونیا و وه پێ باوه‌ڕ کریه‌یدن داڕشنیمن تا خه‌باتێگ سه‌رکه‌فتگ داشتویمن و به‌یم له ناو ده‌م ئهوانهگ وه ئیمه‌ی کورد ئویشن تئۆریسیه‌ن نه‌یریمن و که‌مێگ بایمنه خوه‌مانا. وه ئه‌ساس ئه‌وه‌گ له دونیای سیاسه‌ت هه‌س، ئه‌ڵس و بنیش بکه‌یمن وه قه‌وڵ کوردیه‌گه‌ی خوه‌مان که ئویشێد: مانگ وه چه‌و دیاره و وه کلگ نیشانێ ده‌ن!.
ئینگه بایمنه‌و سه‌ر باس زووان: ئه‌وه‌گ دیاره زووان کوردی ئیمه ده‌سکه‌فتێگ شۆڕشه‌و تا ئه‌ی جییه‌گ هاتیشه بی خوین ڕشیان وهه وه‌ی ئاسانیه ناتیه. وه‌لی فره چێشت هه‌س، وه‌رجله یه‌گ مه‌ردم وه پیمان بویشن و منامان بکه‌ن بایه‌د خوه‌مان سه‌رراسیانه‌و بکه‌یمن. له یه‌کم شۆڕشه‌یلێگ ک له هه‌ر پارچه‌ی کوردسان سه‌رهێز دایه، یه بایه‌د بوینیه‌ید ک وه ته‌مامی شۆڕشێگ ئایینی بویه و که‌مێگ ده‌سپێچگ زووانی و فه‌رهه‌نگیش وه‌لیا تێکه‌ڵ بویه. ئمجا ئه‌ی تێکه‌ڵبوینه فره خاس بویه‌و خزمه‌تیگیش وه زووان و وێژه‌ی کوردیش کردیه، وه‌ی مه‌مه‌ره یه ئویشم ک زووان شۆڕش و ئه‌ده‌بیات سیاسی بویه‌سه کوردی یه‌یشه بایه‌د وه خاس بزانیه‌ید و کویه‌یل کوردسان و خه‌بات کوردایه‌تی کویه‌و که‌ش، زووانێگ له کووره بوین له دڵ مێژوو نجای دا. له سه‌ده‌ی بیس، پا نه‌یمنه‌و ناو قۆناغێگ تره‌ک له خه‌بات کوردایه‌تی و ...
ئینگه ک که‌م تا فره چه‌وه‌یلمان وازه‌و بویه و له باوه‌ت زانین و خوه‌نینه‌و چیمنه وه‌ره‌و نوا و له فره چێشته‌یلێگ چوی واژه‌ی ناسیۆنال و وێژه‌ی تایبه‌ت وه پێ ڕه‌سیمنه‌سه‌و، ئمجا که‌مێگ لادانێگ دیریمن ک هه‌م تایبه‌ته وه ئیمه‌ی کورد و نه‌بایه‌د ته‌نیا خوه‌مان تاوانبار بکه‌یمن. یه له‌ی مووده‌وه‌و ئویشم که ئهوانهگ له ناو ئیمه دهرس خوه‌نسن و له‌لیمان خاستره‌ک زانین تا تواسن ئه‌ی (ئه‌لف و بێ)ه خاس فێر بوون، له روی ناچاریه‌و وه‌ر کردنه کویه و که‌شه‌یل کوردسان و نه‌تویه‌نسن له باوه‌ت فه‌لسه‌فیه‌و شیه‌وکردنێگ خاس داشتوون تا هه له کویه‌و که‌ش کوردسان له هاڵ یه‌گ تواسن یانه سه‌ر راسه‌و بکه‌ن و قویلتریانه‌و بکه‌ن و مانای خاس تره‌کێ له لیان ده‌ر بخه‌ن، وه داخه‌و شه‌هید بوین و نه‌تویه‌نسن ئه‌وه‌گ ها له ناو چوارچوو هویریان به‌رزتریه‌و بکه‌ن. یه‌یشه تویه‌نیمن بویشیمن به‌دبه‌ختی ئیمه‌ی کورد بویه و که‌م شانسێگ له‌ی باوه‌ته‌و داشتیمنه.
ئمجا ئینگه‌یش ک له‌و قه‌یرانه‌یل، که‌م سه‌وادی و نه‌خوه‌نینه رزگار بویمنه‌و ئینگه هه‌زاران که‌س دیریمن ک په‌روه‌رده‌یل ئاکادمی له بواره‌یل جیاوه‌جیا دینه، وه‌لێ هێمان هایمنه ناو قه‌یرانه‌یل جیاوه جیای ک که‌س به‌ها وه پیان نیایه‌و رووژ وه رووژ ئه‌ی کێشه‌یل و قه‌یرانه‌یله قویلتره‌که‌و بوون. یه‌کێگ له‌و قه‌یرانه‌یله، زووان یه‌کگرتیه و ئستاندارده ک وه سه‌ر یه‌گ نیمچه ده‌وڵه‌تێگ دیریمن و بڕێگ ئه‌نستیتۆ زووانیش له چوار باڵ دونیا و ته‌نانه‌تیش له وڵاته‌یل کوردنشینیش هه‌سن، نه‌تویه‌نسیمه له‌و بووته‌و کار بکه‌یمن و هه‌ر کام له‌ی ئه‌نستیتۆه‌یله وه هه‌تا ئهوانهگ له باوه‌ت زووان کوردی کار که‌نیش هه‌ر کامیان وه رێگا ڕانن و که‌فتنه‌سه ناو که‌ن و که‌وسێگ که پارادۆکسه وه‌ل کار زووانا له سه‌رتاسه‌ر دونیا و هه‌ر جوورێگ توان و که‌یفیانه ئه‌را خوه‌یان کار که‌ن. له‌ی باوه‌ته ئه‌را وه‌گ خاستره‌ک بزانم له باوه‌ت زووانه‌و، وه‌ل یه‌کێگ له هاوڕێیه‌لما ک ها له زانینگا له ئوروپا و دهرس دکتوری له سه‌ر زووان کوردی خوه‌نێگ قسیه کردم. قسیه‌ی فره خاس کرد و وه‌ت: کار زووان ناس تراشین و وه دیهارون زووان نیه، به‌ڵکوو وه گووش داین و خاس وه‌زووان هاوردن هه‌ر که‌لیمه‌ی و خاس و دروس نویسانێ له ئه‌رکه‌یلیه.
ئمجا یه بپرسیمن کامان له‌ی زووانه‌وانه‌یل ئیمه ئه‌ی ئه‌رکه وه جی هاوردنه؟ ئه‌وه‌گ له به‌ش زاراوه‌ی سورانی کار که‌ێد هه وه سورانی ڕانێد و ئه‌وه‌یشه‌گ له به‌ش کرمانجییه هه‌م وه‌ی جووره. ئمجا دی زاراوه‌یل تره‌ک چوی هه‌ورامی و فه‌یلی(که‌لهوڕی) زازاکی، له‌کی و لوڕیش دی بمێنێد!.
وه باوه‌ڕ من ئه‌وه‌گ ئینگه دوینیمن یه‌سه‌گ هه‌ر کامیان له‌ی زاراوه‌یله وه هه‌و وه‌گ نه‌تویه‌نسنه له پارادایمێگ سیاسی(کرمانجی و سورانی) خوه‌یان رزگار بکه‌ن. بایه‌د گوناگه‌ی بخه‌یمنه مل پارته‌یل سیاسی له هه‌ر چوارپارچه‌ی کوردسان، وه‌ی مه‌مه‌ره‌گ وه هه‌و وه‌گ زووان له چووارچوو خوه‌ی نه‌منیه‌و تێکه‌ڵ وه‌ل سیاسه‌تا بویه و شاره‌زایل تایبه‌ت له‌ی به‌شه کار نه‌کردنه و ئه‌گریش کار کردنه وه پاراداێمگ سیاسی یا ناوچه‌یی چه‌و له زاراوه‌ی خوه‌یان کردنه‌و تواسن ئه‌و زاراوه‌ی خوه‌یانه چوی زووانێگ یه‌کگرتێگ وه سه‌ر ئه‌و دویایا زاڵێ بکه‌ن، تویش ئه‌ی جووره کیشه‌ی هاتیمنه و له لای تریشه‌و ئهوانهگ نه‌یارماننیش ده‌س گه‌ورای له‌ی کاره دێرن وهان له ته‌قلای یه‌گ وه به‌رجه‌سته کردن هه‌ر زاراوه‌ێگ له ڕه‌سین وه زووانێگ یه‌کگرتێگ نوا بگرن و واژه‌ی ناسیۆنالیزم و تایبه‌تمه‌نه‌دیه‌یلێ وه‌ی جووره وه‌ره‌و کاڵی بوه‌ن یا هه‌ر بکوشنه‌ی.
ئینگه چه بایه‌د بکه‌یم؟ له‌ی جووره وه‌ختێگ ک ده‌رفه‌تێگ ئه‌رامان هاتیه‌سه دی و له سه‌ده‌ی بیس ویه‌ک وه پێ ئویشن سه‌ده‌ی دیالۆگ و ته‌مام وڵاته‌یل تره‌ک، بگره وانه‌گ فره پێشکه‌فتگیشن وه یه بایه‌خ ده‌ن ک بویشه‌یه‌یل و زاراوه‌یلیان نه‌مرێد و هانه کار یه‌گ ئه‌وانه گرده‌و بکه‌ن، ئیمه‌یش که هێمان هایمنه قۆناغ یه‌کم چێشتێگ وه ناو ناسیۆنالیزمێگ(ئه‌ڵبه‌ت من خوه‌م وه ناسیۆنالیزم فه‌رهه‌نگی باوه‌ڕ دێرم نه سیاسی) که تا ره‌سین وه پێ فره ڕێ دیریمن، بایه‌د هه جوی باس بان و خوار و چه‌پ و راسه‌گه‌ی کوردسان نه‌که‌یم و گرنگی به‌یمنه زووان کوردی و له جی یه‌گه له واژه‌یل ده‌ره‌کی له ناو زووان(هه‌ر زاراوه‌ێگ) وه کاریان باریمن له زاراوه‌یل تره‌ک مه‌ێه‌ت بگریمن و زووانێگ فره‌تر و گه‌وراتره‌که‌یه‌و بکه‌یمن.
ئمجا یه‌ی باس تره‌کیش هه‌س که بڕیگ له وانه‌گ له سه‌ر زووان کار که‌ن، چوین له باوه‌ت هویریه‌و، هویرێگ ده‌سڵاتداری و وه ده‌وڵه‌تبوین دێرن، ته‌مامی گونایل و که‌م کاریه‌یل خوه‌یان خه‌نه سه‌ر یه‌گ ده‌وڵه‌تێگ کوردی نیه. یه‌شه له ناو کار زانست و متۆدیگ هیچ جییگ نه‌ێرێد و ره‌د کریه‌یه‌د. چوینکه زانست ته‌نیا له ژێرسایه یا چه‌تر ده‌وڵه‌ت ڕێ نیه‌که‌ێد و خوه‌ی ڕێ تایبه‌ت وه خوه‌ی دێرێد و گووش له ده‌وڵه‌ت نیه‌ته‌کنێگ.ئینگه زووانه‌گه‌مانیش هه‌ر جوور ئه‌وه‌گ بان و خوار و چه‌پ و راس وڵاته‌گه‌مان دیار نیه، بارودوخیگ هه جوور یه‌ک دێرن و دو پرس بێ جواو مه‌نگ له لای کوردن!.